zurück zur Startseite Schrift & Rede, Forschungsgruppe dt. Sprache    FDS - In eigener Sache
Diskussionsforum Archiv Bücher & Aufsätze Verschiedenes Impressum      

Nachrichten rund um die Rechtschreibreform

Die neuesten Kommentare


Zur vorherigen / nächsten Nachricht

Zu den Kommentaren zu dieser Nachricht | einen Kommentar dazu schreiben


14.02.2006
 

Weißbuch Rechtschreibung
Niederländische Medien entwerfen eigene Regeln

Zwei Monate nach ihrer Ankündigung, der neuesten Rechtschreibreform nicht zu folgen, schreiten führende niederländische Medienhäuser zur Tat.

Während die offizielle Orthographie im Groene Boekje niedergelegt ist, haben Volkskrant, NRC Handelsblad, Elsevier und der staatliche (!) Rundfunk NOS jetzt ihre Absicht erklärt, zum 1. August ein Witte Boekje herauszubringen. Wir dokumentieren die Originalberichterstattung.

Media komen met eigen spellingregels
De Volkskrant, 13. 2. 2006

AMSTERDAM - Met een alternatieve spelling gaat het verzet tegen de officiële Woordenlijst Nederlandse taal een nieuwe fase in. De kranten, weekbladen, NOS en nieuwssites die zich twee maanden geleden keerden tegen de spellinghervorming gaan hun eigen regels volgen.

Ze baseren zich daarbij op het Witte Boekje, dat bedoeld is als de tegenhanger van het Groene Boekje. Daarin is de overheidsspelling vastgelegd.

Diverse media, waaronder ook de Volkskrant, kwamen in december in het geweer tegen de spellingwijziging, die volgens hen verder gaat dan de Nederlandse Taalunie beweert. De Taalunie, die verantwoordelijk is voor de officiële spelling, beschouwt de spellinghervorming als een verfijning van de vorige, die uit 1995.

In een gesprek zijn beide partijen niet nader tot elkaar gekomen en vorige maand hebben de opstandige media daarom een platform opgericht waarin zij de krachten bundelen. Op een website geven zij uitleg over hun bedoelingen; ze hopen andere beroepsmatige taalgebruikers voor hun initiatief te winnen.

Bij hun alternatieve spelling laten de media zich leiden door het Genootschap Onze Taal, een vereniging van taalliefhebbers. Na de vorige wijziging van de officiële woordenlijst, in 1995, bracht Onze Taal al zijn eigen Spellingwijzer uit, vanwege de kleur van de omslag gedoopt tot het Witte Boekje. ‘Maar dat lokte nog niet zo veel reacties uit’, aldus directeur Peter Smulders.

De kleur wit kan volgens Smulders een diepere betekenis worden toegekend. ‘Wit staat voor zuiverheid. Ik associeer het met de Witte Marsen, waarmee in Vlaanderen tegen de onmacht van politiek en overheid werd gedemonstreerd.’ Het Witte Boekje zal op 1 augustus verschijnen, de datum waarop ook de officiële woordenlijst van kracht wordt.

Scholen niet klaar voor nieuwe spelling
De Volkskrant, 14. 2. 2006 (ANP)

DEN HAAG - Bijna geen enkele basisschool is klaar voor de nieuwe spelling. De boekenvoorraad is nog niet aangepast en onderwijzers hebben zich de spelling nog niet eigen gemaakt. Op slechts 6 procent van de scholen is dat allemaal wel het geval, blijkt uit een onderzoek van TNS Nipo.

TNS Nipo ondervroeg 741 leerkrachten, in opdracht van de educatieve uitgeverij Malmberg. Op acht van de tien scholen is er nog niet eens gepráát over de aanschaf van nieuwe boeken, zo bleek.

Scholen hebben niet altijd het budget om nieuw materiaal te kopen. Malmberg wil overigens de helft van de aanschafkosten van de nieuwe boeken voor haar rekening nemen.

Lesmaterialen worden pakweg ieder decennium vervangen. Lesmateriaal met de oude spelling is fnuikend, beweert taalexpert Wim Daniëls. Als een woord eenmaal fout is aangeleerd, is het moeilijk te corrigeren, zegt hij.

De chaos met de nieuwe spelling die 1 augustus moet ingaan, lijkt nu compleet. Een aantal media en een paar uitgeverijen gaan niet op de nieuwe spelling over.



Diesen Beitrag drucken.


Kommentare zu »Weißbuch Rechtschreibung«
Kommentar schreiben | älteste Kommentare zuoberst anzeigen | nach oben

Kommentar von www.vn.nl, verfaßt am 19.02.2006 um 12.58 Uhr  
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2987

Spellingwijzer Onze Taal 2006: het Witte Boekje

In augustus 2006 verschijnt de nieuwe druk van de Spellingwijzer Onze Taal, ook wel het Witte Boekje genoemd. Onder de noemer 'de witte spelling' scharen de Volkskrant, Trouw, NRC Handelsblad, de vier opiniebladen, de NOS, Planet Internet en Tekstnet zich achter het Witte Boekje. Waarom maken we opnieuw een alternatief voor het Groene Boekje? En wat zijn de verschillen?

Van het Groene Boekje verscheen op 15 oktober 2005 de herziene versie. Die is ten opzichte van het boekje van tien jaar eerder op veel punten verbeterd: de regels zijn meer uitgewerkt en de woordenlijst bevat minder fouten. Maar het is allemaal heel wat ingrijpender gebleken dan alleen maar de 'actualisering van de woordenlijst' die de Nederlandse Taalunie had aangekondigd. Er veranderen zelfs meer woorden dan in 1995, al zijn dat vooral woorden die je niet dagelijks tegenkomt. Ook hebben de makers heel wat nieuwe detailregels bedacht voor kwesties die in 1995 niet omschreven waren. Sommige van die regels zijn verslechteringen en hebben verontwaardigde reacties uitgelokt. Desalniettemin wordt de nieuwe spelling op 1 augustus 2006 gewoon van kracht.

Op 17 december kondigden bovenstaande media aan het nieuwe Groene Boekje niet als norm te gaan hanteren. Ze vinden de regels te technisch en te fijnmazig en sommige woorden onlogisch gespeld, zoals 50 eurobiljetten, would-beschrijver, en Sovjet-socialisme tegenover Sovjetrepubliek en sovjetsocialisme. Het Genootschap Onze Taal vond deze boycot begrijpelijk. Wij vonden de herziene regels ook niet altijd werkbaar en daarom hebben we al in oktober aangekondigd dat we bepaalde zaken anders zouden doen in de Spellingwijzer Onze Taal van 2006.

Samenwerking
In januari besloten de media en het Genootschap Onze Taal samen te werken bij het maken van het nieuwe Witte Boekje. Vanaf augustus dit jaar hanteren we gezamenlijk 'de witte spelling'. Meer informatie vindt u op www.wittespelling.nl. Voor het samenstellen van het Witte Boekje maakt de redactie gebruik van de hulp van veel partijen. Ook van u: alle taalgebruikers kunnen suggesties voor het nieuwe Witte Boekje doen. Lees verder

Uitgangspunten
De witte spelling betekent geen revolutie, maar wel een nieuwe benadering: spelling moet voor zo veel mogelijk taalgebruikers toegankelijk en begrijpelijk zijn. Dat kan grotendeels op basis van de bestaande regels. Maar die beschrijven we op een andere manier: het wordt geen doolhof van fijnmazige technische regels, maar meer een houvast in de vorm van een overzichtelijk aantal duidelijke, praktisch toepasbare regels. Daarbij doen we het volgende:

# we nemen de spelling van 1995/2005 als uitgangspunt, inclusief de recente verbeteringen;
# verslechteringen (onlogische, moeilijke regels) worden niet overgenomen;
# in de regels worden zo min mogelijk vaktermen genoemd, maar wel veel voorbeelden;
# we vermelden bij afwijkingen ter vergelijking ook de spelling volgens de regels van het Groene Boekje;
# we verwijzen in de woordenlijst bij elk woord naar de bijbehorende regel.

Ter illustratie: het Groene Boekje telt nu 25 bladzijden met regels over het aaneenschrijven van samenstellingen. Dat kan een stuk korter. Wij gaan uit van een eenvoudige richtlijn: niets aan de hand, schrijf het woord dan aaneen (tafelpoot); wel iets aan de hand (cijfer, naam of afkorting in het woord, uitspraakproblemen, of een bijzondere betekenis), gebruik dan een streepje (e-mail, 24-uursservice, auto-onderdelen). Zo willen we meer onderwerpen vereenvoudigen.


Kommentar von Chr. Schaefer, verfaßt am 15.02.2006 um 12.03 Uhr  
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2942

Die Sorgen der Niederländer und Flamen möchte man in der Tat haben, aber es geht doch ums Prinzip: Eine kleine Gruppe selbsternannter Experten pfuscht in schöner Regelmäßigkeit mit staatlicher Unterstützung in der Schriftsprache herum, verunsichert die schreibende Bevölkerung, die "daarop niet zat te wachten", um einen der oben genannten Artikel zu paraphrasieren, und verursacht dabei erhebliche Kosten. Insofern ist das zynische Treiben der "Taalunie" durchaus mit den Vorgängen in Deutschland vergleichbar und nicht minder empörend.


Kommentar von Fred Frön, verfaßt am 15.02.2006 um 09.42 Uhr  
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2941

Niederländische "taalgebruiker" haben es weder mit der Großschreibung der Substantive (und schlimmer noch: der Substantivierungen) noch mit unserem "ß" zu tun, und selbst die dortige Getrennt- und Zusammenschreibung scheint kein Sanierungsfall zu sein. So where's the problem? Aber die "Reform" der Quisquilien! Solche Sorgen möchte man haben.


Kommentar von R. M., verfaßt am 14.02.2006 um 22.56 Uhr  
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2937

Wie sich die Bilder gleichen (Forts.):

'Concurrent Groene Boekje bedreigt eenheid spelling'

RIJSWIJK (ANP) - De Taalunie betreurt dat het Groene Boekje concurrentie krijgt van een tweede spellingslijst, het Witte Boekje van een aantal media en het Genootschap Onze Taal. De „witte spelling bedreigt niet alleen de eenheid tussen de naslagwerken maar ook die tussen landen“, aldus de Taalunie.

Erst wird die orthographische Einheit durch die Anordnung neuer Schreibregeln zerstört, dann von den Zerstörern selbst betrauert. Für den 20. Februar hat die Taalunie eine öffentliche Anhörung in Brüssel angesetzt. (Auch die deutschen Reformer versammeln sich bekanntlich mit Vorliebe in Wien.)


Kommentar von Chr. Schaefer, verfaßt am 14.02.2006 um 21.53 Uhr  
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2934

Mehr zum Thema hier.

Zitat bei Onze Taal:

"Weliswaar worden veel kwesties in het nieuwe Groene Boekje in regels gevangen, maar er worden ook uitzonderingen gecreëerd waar niemand op zat te wachten en die niet aansluiten bij de intuïtie van de taalgebruiker."

Wie sich die Bilder gleichen ...


Kommentar von Hans-Jürgen Martin, verfaßt am 14.02.2006 um 21.32 Uhr   Mail an
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2933

Ein "Weißbuch" unbeugsamer Medien, das als Gegenstück zum obrigkeitsstaatlichen "Grünbuch" angelegt ist: zunächst eine ebenso attraktive Idee wie der Ickler als Maß deutscher Medien-Orthographie. Aber ist das niederländische "Weißbuch" nötig, und ist es gerechtfertigt?

Nötig wäre es dann, wenn es keine oder keine zufriedenstellende Dokumentation der niederländischen Rechtschreibung gäbe. Und gerechtfertigt ist es dann, wenn es nicht als konkurrierender Erfinder willkürlicher Schreibweisen auftritt, sondern als penibler Beschreiber tatsächlicher mehrheitlicher Schreibweisen.

Warum bleiben die zitierten Medien (pikanterweise einschließlich des staatlichen Rundfunks NOS) nicht einfach beim alten Groene Boekje, so wie viele Deutsche beim alten, deskriptiven Duden? Hat das Grünbuch sich vielleicht schon jetzt merkbar vom tatsächlichen Schriftgebrauch entfernt? Ich bin also neugierig, was das Witte Boekje bezweckt und wie und wo es sich vom neuen Groene Boekje unterscheidet.


Kommentar von Chr. Schaefer, verfaßt am 14.02.2006 um 17.18 Uhr  
Adresse: http://www.sprachforschung.org/index.php?show=news&id=401#2931

Ze baseren zich daarbij op het Witte Boekje, dat bedoeld is als de tegenhanger van het Groene Boekje. Daarin is de overheidsspelling vastgelegd.

Wäre es nicht schön, wenn man den "Ickler" als das deutsche "Witte Boekje" für die Medien etablieren könnte, als echtes Praxisbuch im Gegensatz zur Staatsorthographie?



nach oben


Ihr Kommentar: Sie können diesen Beitrag kommentieren. Füllen Sie dazu die mit * versehenen Felder aus und klicken Sie auf „Kommentar eintragen“.

Sie können in Ihrem Kommentar fett und/oder kursiv schreiben: [b]Kommentar[/b] ergibt Kommentar, [i]Kommentar[/i] ergibt Kommentar. Mit der Eingabetaste („Enter“) erzwingen Sie einen Zeilenumbruch. Ein doppelter Bindestrich (- -) wird in einen Gedankenstrich (–), ein doppeltes Komma (,,) bzw. ein doppelter Akut (´´) werden in typographische Anführungszeichen („ bzw. “) umgewandelt, ferner werden >> bzw. << durch die entsprechenden französischen Anführungszeichen » bzw. « ersetzt.

Bitte beziehen Sie sich nach Möglichkeit auf die Ausgangsmeldung.
Für sonstige Diskussionen steht Ihnen unser Diskussionsforum zur Verfügung.
* Ihr Name:
E-Mail: (Wenn Sie eine E-Mail-Adresse angeben, wird diese angezeigt, damit andere mit Ihnen Kontakt aufnehmen können.)
* Kommentar:
* Spamschutz:   Hier bitte die Zahl einhundertvierundfünfzig (in Ziffern) eintragen.
 


Zurück zur vorherigen Seite | zur Startseite


© 2004–2018: Forschungsgruppe Deutsche Sprache e.V.

Vorstand: Reinhard Markner, Walter Lachenmann, Jan-Martin Wagner
Mitglieder des Beirats: Herbert E. Brekle, Dieter Borchmeyer, Friedrich Forssman, Theodor Ickler, Michael Klett, Werner von Koppenfels, Hans Krieger, Burkhart Kroeber, Reiner Kunze, Horst H. Munske, Adolf Muschg, Sten Nadolny, Bernd Rüthers, Albert von Schirnding, Christian Stetter.

Webhosting: ALL-INKL.COM